Du lịch xanh 01: Chân dung du khách thực hành du lịch xanh
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu có chiều hướng gia tăng, du lịch xanh theo hướng bền vững ngày càng trở thành xu hướng chủ đạo được đông đảo du khách lựa chọn.
Sự nở rộ của xu hướng du lịch xanh trên thế giới và tại Việt Nam
Du lịch xanh đã thu hút sự quan tâm và thực hành không chỉ các nhà cung cấp dịch vụ mà còn cả du khách trong bối cảnh biến đổi khí hậu và những tác động tiêu cực của hoạt động du lịch đến môi trường. Báo cáo Du lịch Bền vững năm 2023 và 2024 của Booking.com lần lượt cho thấy 80% và 83% du khách trên toàn cầu nhận thức du lịch bền vững đóng vai trò quan trọng đối với chuyến đi của họ.
Mối quan tâm về du lịch bền vững cao và sự tăng trưởng 3% trong giai đoạn 2023 – 2024 đã khẳng định du lịch bền vững nói chung và du lịch xanh nói riêng đang là ưu tiên hàng đầu của du khách trên toàn cầu. Nghiên cứu của Booking.com cũng tiết lộ 96% du khách Việt Nam đánh giá du lịch bền vững là yếu tố quan trọng đối với họ khi đi du lịch, con số cao hơn mức trung bình 80% trên toàn cầu. Điều này cho thấy du khách Việt Nam là một trong những thị trường dẫn đầu về xu hướng du lịch bền vững.
Du lịch xanh là một trong những cấu phần của du lịch bền vững và thuật ngữ này được dùng thay thế cho các loại hình du lịch khác như du lịch sinh thái, du lịch có trách nhiệm. Về định nghĩa, du lịch xanh là một hình thức du lịch giúp giảm thiểu những tác động tiêu cực và góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên và văn hóa của một điểm đến thông qua những hoạt động không gây hại đến môi trường. Định nghĩa du lịch xanh đúng với tinh thần xê dịch:“Không để lại gì ngoài những dấu chân, không mang gì về ngoài những kỷ niệm”.
Trọng tâm phát triển Du lịch xanh là những hoạt động thân thiện và bền vững với môi trường khi du khách và các nhà cung cấp dịch vụ có chung mối quan tâm đến các yếu tố này. Theo nghiên cứu “Steering Consumers to Greener Travel and Tourism Choices 2023” của BCG, 80% du khách trên toàn cầu cho biết họ quan tâm đến vấn đề môi trường và cân nhắc yếu tố bền vững trong chuyến du lịch gần nhất của họ. Tương tự với nhận thức của du khách khi nhắc đến thuật ngữ “Go Green”, các nhà cung cấp dịch vụ như quản lý khách sạn cũng có chung suy nghĩ về các thuộc tính du lịch xanh là “thân thiện với hệ sinh thái” và “bền vững”.
Chân dung của khách đi du lịch xanh: Khởi đầu là lối sống xanh và những mối quan tâm về đặc tính bền vững khi đặt dịch vụ
Du lịch xanh cần được hiểu trong một bối cảnh rộng gồm thói quen sống xanh tại nhà và hoạt động du lịch xanh tại điểm đến. Khách du lịch xanh không chỉ lựa chọn các dịch vụ thân thiện với môi trường và thực hành các hoạt động du lịch có trách nhiệm tại điểm đến, mà họ còn duy trì lối sống thực hành bền vững trong các hoạt động thường nhật. Do vậy du lịch xanh được coi là một lối sống được các cá nhân theo đuổi thay vì chỉ là một trào lưu nhất thời. Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra có mối quan hệ chặt chẽ giữa "Sống xanh" và "Du lịch xanh".
Theo đó, thái độ tích cực về môi trường của du khách cũng ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn các cơ sở lưu trú thân thiện với môi trường và những hành vi tích cực của họ đến môi trường tại điểm đến. Nghiên cứu Du lịch Bền vững 2023 của Booking.com đã chỉ ra nhiều du khách cho biết sẽ có ý định chuyển sang các hoạt động bền vững bằng việc thay đổi những thói quen nhỏ ngay tại nhà chẳng hạn: sử dụng các túi mua sắm có thể tái sử dụng nhiều lần, mang theo bình nước cá nhân, giảm tải nhu cầu sử dụng chai nhựa, sử dụng các phương tiện công cộng, hình thành và duy trì thói quen ăn chay hoặc các thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật,...
Việc duy trì những thói quen này sẽ tạo bước đệm để du khách thúc đẩy những hoạt động du lịch bền vững trong tương lai thông qua các hoạt động: chuẩn bị hành lý vừa đủ, tắt các thiết bị điện như đèn, máy lạnh, tái sử dụng nhiều lần khăn tắm tại nơi lưu trú, mang theo bình nước cá nhân, sử dụng phương tiện công cộng hoặc xe đạp khi di chuyển giữa các điểm tham quan trong khoảng cách gần, không xả rác bừa bãi tại điểm đến,…
Mặc dù du lịch xanh thu hút sự quan tâm lớn của du khách, nhưng đi từ nhận thức đến hành động là một khoảng cách rất lớn. Theo nghiên cứu của BCG “Steering Consumers to Greener Travel and Tourism Choices”, chỉ 10% du khách ưu tiên lựa chọn bền vững khi quyết định đặt dịch vụ du lịch và lữ hành với điều kiện những dịch vụ này được dán nhãn bền vững. Thực tế này đòi hỏi nhà cung cấp dịch vụ với mục tiêu phát triển du lịch xanh cần nỗ lực đạt được các chứng nhận bền vững như một chất xúc tác đến quá trình cân nhắc lựa chọn sản phẩm xanh của du khách.
Thân mời Quý Độc giả đón xem bài viết “Du lịch xanh 02: Có những cách thức nào để tiếp cận thị trường khách đi du lịch xanh?” từ Tác giả Sang Bùi tại chuyên mục “Góc Nhìn” trong số tiếp theo.