Làng Vương Mạn Thiên, nét độc đáo lồng đèn cá thủ công hơn 600 năm, thú vui mới của Tết Trung Thu
Làng cổ Vương Mạn Thiên tại An Huy, Trung Quốc, nổi tiếng với nghề chế tác lồng đèn cá thủ công có lịch sử hơn 600 năm. Với dáng vẻ tinh xảo từ giấy màu và tre, những chiếc lồng đèn cá trở thành biểu tượng của sự phước lành, no ấm. Năm nay, nhiều người trẻ đã tìm đến đây để mua lồng đèn cá, biến chúng thành một thú vui độc đáo cho Tết Trung Thu.
Ngôi làng Vương Mạn Thiên và nghề làm lồng đèn cá thủ công
Tỉnh An Huy, miền đông Trung Quốc, nổi tiếng với nhiều ngôi làng cổ kính, lưu giữ những nét văn hóa truyền thống đặc sắc. Một trong những địa điểm đặc biệt nhất là làng Vương Mạn Thiên, thuộc huyện Thiệp, nơi nổi tiếng với nghề chế tác lồng đèn cá thủ công. Ngôi làng nhỏ này đã tồn tại hàng trăm năm với khoảng 30 hộ gia đình vẫn duy trì và phát triển nghệ thuật làm lồng đèn cá từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Lồng đèn cá tại Vương Mạn Thiên được chế tác từ các nguyên liệu đơn giản như giấy màu và tre. Tuy vậy, nhờ bàn tay khéo léo của các nghệ nhân làng nghề, những chiếc lồng đèn không chỉ đẹp mắt mà còn mang đậm giá trị văn hóa và tâm linh. Nghề làm lồng đèn ở đây đã có hơn 600 năm lịch sử, và cho đến nay vẫn là nguồn sống chính của nhiều gia đình.
Nguồn gốc và ý nghĩa của lồng đèn cá
Lồng đèn cá không chỉ là một món đồ trang trí mà còn mang theo những giá trị tinh thần sâu sắc. Người dân địa phương tin rằng lồng đèn cá thắp sáng tượng trưng cho sự no ấm, phước lành và sự hanh thông trong mọi việc. Chính vì vậy, lồng đèn cá thường được dùng trong các dịp lễ lớn, đặc biệt là Tết Nguyên Tiêu và Tết Trung Thu. Hình ảnh những chiếc lồng đèn cá lung linh tỏa sáng trong đêm tối tạo nên một không gian rực rỡ, lung linh và đầy ý nghĩa.
Mặc dù Tết Nguyên Tiêu là thời điểm chính để diễu hành lồng đèn cá, nhưng trong những năm gần đây, nhiều người trẻ đã tìm đến ngôi làng Vương Mạn Thiên để mua lồng đèn cá vào dịp Tết Trung Thu. Đối với họ, việc sở hữu một chiếc lồng đèn cá không chỉ để trang trí mà còn là cách thể hiện sự trân trọng và gìn giữ nét văn hóa truyền thống.
Quy trình chế tác lồng đèn cá
Quá trình chế tác lồng đèn cá tại làng Vương Mạn Thiên được thực hiện hoàn toàn bằng tay, đòi hỏi sự kiên nhẫn và khéo léo của những người thợ lành nghề. Đầu tiên, nghệ nhân sử dụng tre để tạo khung lồng đèn. Các thanh tre được uốn cong và ghép lại để tạo hình dáng của con cá. Sau đó, giấy màu sẽ được dán cẩn thận lên khung tre, tạo nên lớp da ngoài sáng bóng cho lồng đèn.
Mỗi chiếc lồng đèn cá có thể mất từ vài giờ đến vài ngày để hoàn thành, tùy thuộc vào kích thước và mức độ phức tạp của nó. Những chiếc lồng đèn nhỏ, dùng để cầm tay thường có kích thước chỉ vài chục centimet, trong khi những chiếc lớn hơn, dùng để diễu hành có thể dài tới 7 mét và cao 3 mét. Những chi tiết nhỏ như vây cá, mắt cá và các hoa văn trang trí đều được làm tỉ mỉ, tạo nên sự sống động và chân thực cho từng sản phẩm.
Sự phát triển của nghề làm lồng đèn cá trong thời đại mới
Mặc dù làng Vương Mạn Thiên đã duy trì nghề làm lồng đèn cá suốt hơn 600 năm, nhưng với sự phát triển của công nghệ và các sản phẩm công nghiệp hiện đại, nghề thủ công này cũng gặp không ít khó khăn. Nhiều gia đình trẻ trong làng đã lựa chọn rời bỏ nghề truyền thống để tìm kiếm cơ hội khác ở thành phố. Tuy nhiên, vẫn có những nghệ nhân giàu kinh nghiệm và tâm huyết, quyết tâm gìn giữ và phát triển nghề làm lồng đèn cá.
Sự quan tâm của người trẻ đối với các sản phẩm thủ công truyền thống trong những năm gần đây đã giúp làng nghề có cơ hội hồi sinh. Nhiều du khách, đặc biệt là giới trẻ, đã tìm đến làng Vương Mạn Thiên để mua lồng đèn cá làm quà lưu niệm, hoặc đơn giản là để trang trí cho các dịp lễ hội. Việc này không chỉ giúp duy trì nguồn sống cho các hộ gia đình làm nghề, mà còn góp phần quảng bá văn hóa truyền thống của làng nghề.
Lồng đèn cá – Thú vui mới của Tết Trung Thu
Tết Trung Thu, hay còn được gọi là Tết Đoàn Viên, là dịp để các gia đình sum họp, cùng nhau thưởng thức bánh trung thu và thắp đèn lồng. Mặc dù lồng đèn cá vốn không phải là vật trang trí truyền thống của Tết Trung Thu, nhưng với vẻ đẹp độc đáo và giá trị văn hóa của nó, nhiều người trẻ đã lựa chọn lồng đèn cá làm món đồ trang trí cho mùa lễ hội này.
Các chiếc lồng đèn cá nhỏ nhắn, với sắc màu rực rỡ và hình dáng đáng yêu, đã trở thành một trào lưu mới trong giới trẻ. Nhiều người chia sẻ rằng việc sở hữu một chiếc lồng đèn cá không chỉ giúp không gian sống thêm sinh động mà còn là cách để thể hiện sự trân trọng văn hóa truyền thống. Bên cạnh đó, việc thắp sáng lồng đèn cá trong đêm Trung Thu cũng mang đến cảm giác bình yên, ấm áp và gần gũi.
Làng Vương Mạn Thiên, với nghề làm lồng đèn cá thủ công có lịch sử hơn 600 năm, là một trong những di sản văn hóa độc đáo của Trung Quốc. Những chiếc lồng đèn cá không chỉ đẹp mắt mà còn chứa đựng giá trị tinh thần sâu sắc, là biểu tượng của sự no ấm, phước lành. Trong thời đại hiện đại, việc duy trì và phát triển nghề truyền thống là một thách thức lớn, nhưng nhờ sự quan tâm của giới trẻ, lồng đèn cá đã và đang trở thành một phần không thể thiếu trong các dịp lễ hội như Tết Trung Thu, mang đến cho mọi người niềm vui và sự gắn kết văn hóa.