Jinrikisha - Bánh xe thời gian trên phố Nhật
Từ Kyoto đến Asakusa, jinrikisha không chỉ là xe kéo tay, mà còn là hành trình sống lại ký ức Nhật Bản xưa.
Trong nhịp sống hối hả của Nhật Bản hiện đại, nơi tàu shinkansen lao vun vút và ô tô nối dài trên xa lộ, vẫn có một hình ảnh nhẹ nhàng, chậm rãi lăn bánh trên những con phố cổ: jinrikisha – xe kéo tay truyền thống. Ra đời vào cuối thế kỷ 19, jinrikisha từng là phương tiện di chuyển phổ biến, gắn bó với đời sống thường nhật của người dân. Dù đã nhường chỗ cho các phương tiện cơ giới, jinrikisha vẫn tồn tại, như một “cỗ xe ký ức” đưa người ta ngược về một thời Nhật Bản thanh lịch, khoan thai.
Lịch sử và hành trình tồn tại
Jinrikisha xuất hiện lần đầu tại Nhật Bản vào khoảng năm 1869, nhanh chóng trở thành lựa chọn di chuyển yêu thích nhờ sự tiện lợi và giá thành phù hợp. Cái tên “jinrikisha” xuất phát từ tiếng Nhật: “jin” (người), “riki” (sức lực) và “sha” (xe), nghĩa là “xe do sức người kéo”. Trong thời kỳ hoàng kim, hàng chục nghìn chiếc xe như thế hoạt động trên khắp các thành phố lớn nhỏ, từ Tokyo đến Osaka.
Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ giao thông trong thế kỷ 20 khiến jinrikisha dần vắng bóng trên đường phố. Nhưng thay vì biến mất hoàn toàn, nó tái sinh trong vai trò mới – phương tiện du lịch độc đáo, chuyên chở du khách khám phá văn hóa và lịch sử Nhật Bản.
Nét đặc trưng không thể nhầm lẫn
Điểm nổi bật của jinrikisha nằm ở thiết kế đơn giản mà tinh tế: khung gỗ chắc chắn, bánh lớn bọc cao su, mái che cong mềm mại chống nắng mưa. Chỗ ngồi bọc đệm êm ái, đủ cho một hoặc hai người. Nhưng điều làm jinrikisha khác biệt chính là trải nghiệm cá nhân hóa mà người lái xe – gọi là “shafu” – mang lại.
Họ không chỉ dùng sức kéo xe, mà còn là “người dẫn chuyện” nhiệt huyết. Với giọng nói rành rọt, ánh mắt tươi vui và nụ cười thân thiện, họ kể cho du khách nghe về lịch sử từng con phố, những câu chuyện dân gian, các truyền thuyết gắn liền với đền chùa hay dòng sông bên đường. Bộ đồng phục truyền thống gồm áo happi, quần ngắn, tất tabi và mũ chống nắng, cùng sức bền đáng nể, tạo nên hình ảnh vừa duyên dáng vừa mạnh mẽ.
Những điểm đến gắn liền với jinrikisha
Hôm nay, bạn có thể trải nghiệm jinrikisha ở nhiều điểm du lịch nổi tiếng:
Kyoto: Nổi tiếng với khu phố Gion, đền Kiyomizu-dera và những con hẻm lát đá, jinrikisha đưa bạn lướt qua hàng cây anh đào, tường rào tre và những quán trà cổ.
Asakusa (Tokyo): Khu phố cổ nổi tiếng với chùa Senso-ji, cổng Kaminarimon đỏ rực. Ngồi trên xe, bạn dễ dàng ngắm toàn cảnh mà không phải chen chân trong dòng người đông đúc.
Kamakura: Thành phố ven biển mang hơi thở cổ kính, nổi bật với Đại Phật Kamakura, những con đường rợp bóng cây và bờ biển trải dài.
Ngồi trên chiếc xe kéo, bạn chậm rãi lướt qua từng góc phố, nghe tiếng bánh xe lăn đều trên mặt đường, cảm nhận làn gió nhẹ thoảng qua mái tóc, và thấy thời gian như chậm lại.
Trải nghiệm giàu cảm xúc
Điều đặc biệt khi ngồi trên jinrikisha không chỉ là ngắm cảnh, mà là cảm giác được kết nối với con người. Shafu thường hỏi du khách muốn tham quan theo hướng nào – đường phố sôi động hay lối mòn yên tĩnh – và điều chỉnh hành trình để phù hợp. Họ biết chỗ nào có góc chụp ảnh đẹp nhất, lúc nào ánh sáng rực rỡ nhất, hay đâu là quán ăn nhỏ ngon nhất dọc đường.
Mỗi chuyến đi là một câu chuyện riêng. Có thể bạn sẽ nghe kể về một đám cưới truyền thống diễn ra ở đền gần đó, về mùa hoa anh đào năm nay nở sớm hơn thường lệ, hay về ký ức tuổi thơ của shafu gắn với chính con phố bạn đang đi qua.
Ý nghĩa văn hóa và bảo tồn
Jinrikisha không chỉ là phương tiện, mà còn là một phần di sản sống. Nó lưu giữ nét đẹp lao động bền bỉ, tinh thần hiếu khách omotenashi và tình yêu quê hương của người Nhật. Đối với du khách, jinrikisha mở ra một góc nhìn khác về Nhật Bản – không phải qua những chuyến tàu cao tốc, mà qua từng vòng bánh chậm rãi, nơi ký ức và hiện tại cùng tồn tại.
Chính quyền nhiều địa phương và các công ty du lịch đang tích cực bảo tồn hình ảnh này, không chỉ vì giá trị du lịch mà còn để truyền lại cho thế hệ sau một mảnh ghép văn hóa đáng quý.
Trong thế giới công nghệ phát triển chóng mặt, jinrikisha vẫn lăn bánh – không phải để cạnh tranh tốc độ, mà để giữ nhịp chậm cần thiết cho những ai muốn cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp Nhật Bản. Mỗi chuyến xe là một lát cắt của thời gian, một kỷ niệm khó quên. Khi ghé Kyoto, Asakusa hay Kamakura, hãy thử ngồi lên chiếc xe kéo tay, để bánh xe đưa bạn vào hành trình vừa cổ điển, vừa đầy cảm xúc – nơi quá khứ và hiện tại gặp nhau trong từng vòng quay.
CÓ THỂ BẠN SẼ THÍCH
