Những người phụ nữ làm pasta Orecchiette ở Bari - Di sản sống của miền Nam nước Ý
Tại khu phố cổ Bari, những quý bà khéo léo nặn orecchiette mỗi ngày, lưu giữ di sản ẩm thực Puglia và hồn văn hóa miền Nam nước Ý.
Di sản sống giữa lòng Bari cổ kính
Giữa những con phố hẹp lát đá cuội của khu phố cổ Bari, thủ phủ vùng Puglia, tồn tại một khung cảnh khiến du khách như được bước vào một cuốn phim Ý cổ điển. Trên con đường nhỏ Strada Arco Basso, ngày qua ngày, những người phụ nữ – phần lớn đã ở tuổi xế chiều – ngồi trước hiên nhà, kiên nhẫn và khéo léo tạo hình những chiếc pasta nhỏ xinh gọi là orecchiette.
Tên gọi orecchiette trong tiếng Ý nghĩa là “những chiếc tai nhỏ”, bắt nguồn từ hình dáng đặc trưng của loại pasta này. Chỉ với hai nguyên liệu tối giản – bột semolina vàng óng và nước – họ dùng dao cắt, lăn và vuốt bột bằng những động tác thuần thục đã được truyền qua nhiều thế hệ. Mỗi chiếc orecchiette là kết quả của hàng chục năm kinh nghiệm, đôi bàn tay chai sạn và niềm tự hào về di sản ẩm thực quê hương.
Nghệ thuật thủ công gắn liền đời sống
Truyền thống làm orecchiette ở Bari không phải là một màn trình diễn cho khách du lịch, mà là một phần của nhịp sống nơi đây. Từ sáng sớm, những “quý bà orecchiette” đã bày bàn trước cửa, đón gió biển Adriatic lùa qua con hẻm, vừa trò chuyện với hàng xóm, vừa nặn pasta. Không cần nhà xưởng hay máy móc, cả “xưởng sản xuất” chỉ gói gọn trên tấm ván gỗ và vài con dao nhỏ.
Du khách dừng chân có thể quan sát từng công đoạn: từ khối bột mịn được cắt thành từng dải, đến những miếng bột được lăn nhanh bằng ngón tay cái, tạo thành hình cong vừa vặn. Những mẻ orecchiette tươi được đặt phơi trên khay mây hoặc giấy nâu, để ánh nắng miền Nam Ý hong khô tự nhiên, mang theo hương thơm ấm áp.
Từ bàn tay đến bàn ăn
Orecchiette không chỉ là một loại pasta, mà còn là biểu tượng ẩm thực của Puglia. Món ăn nổi tiếng nhất từ loại pasta này là orecchiette con cime di rapa – kết hợp với cải củ non, dầu ô liu, tỏi và ớt khô. Hương vị thanh mát của rau, vị béo của dầu ô liu, cùng độ dai mềm của pasta tạo nên món ăn giản dị nhưng đầy sức hút, thể hiện triết lý ẩm thực “ít nhưng tinh” của miền Nam nước Ý.
Ngoài ra, orecchiette còn có thể kết hợp với sốt cà chua tươi, phô mai pecorino hoặc ragù thịt cừu, mỗi cách chế biến lại mang đến một trải nghiệm vị giác riêng, nhưng vẫn giữ nguyên cái hồn mộc mạc.
Một lát cắt văn hóa Bari
Khung cảnh dây phơi quần áo giăng ngang giữa những ngôi nhà tường đá trắng, tiếng trò chuyện vang vọng trong ngõ hẹp, mùi pasta phơi nắng quyện với hương biển… tất cả tạo nên bức tranh đời sống chân thật của Bari. Gặp gỡ những người phụ nữ làm pasta ở Strada Arco Basso không chỉ là một trải nghiệm ẩm thực, mà còn là cuộc gặp gỡ với linh hồn của thành phố – nơi ẩm thực gắn chặt với ký ức, cộng đồng và truyền thống.
Trong thời đại công nghiệp hóa, khi nhiều món ăn truyền thống có nguy cơ bị lãng quên, sự hiện diện bền bỉ của “quý bà orecchiette” chính là minh chứng cho sức sống của di sản văn hóa phi vật thể. Đây là hình ảnh mà bất kỳ ai đến Puglia cũng nên một lần chứng kiến – không chỉ để thưởng thức món pasta ngon, mà còn để cảm nhận trọn vẹn tinh thần của miền Nam nước Ý.
Giá trị vượt thời gian
Chứng kiến một buổi sáng nơi Strada Arco Basso, du khách sẽ hiểu rằng orecchiette không chỉ đơn thuần là món ăn, mà còn là một câu chuyện được nhào nặn qua đôi bàn tay. Mỗi chiếc pasta là một “mẩu ký ức” được lưu giữ, một phần bản sắc của Bari được truyền sang thế hệ sau.
Bởi vậy, việc bảo tồn và tôn vinh những người phụ nữ làm orecchiette cũng chính là bảo tồn một di sản sống – một kho báu vô giá của Puglia. Và khi rời Bari, mang theo một gói orecchiette tươi gói trong giấy nâu mộc mạc, bạn cũng mang theo một phần hồn của miền đất này.
CÓ THỂ BẠN SẼ THÍCH
