Săn nấm hoang dã - Trào lưu du lịch trải nghiệm mới tại Trung Quốc
Từ rừng sâu Vân Nam đến thảo nguyên Tứ Xuyên, tour săn nấm hoang dã đang trở thành trào lưu du lịch trải nghiệm được yêu thích tại Trung Quốc, kết hợp khám phá thiên nhiên và ẩm thực bản địa.
Khi những bãi biển trở nên đông đúc và các thành phố du lịch truyền thống dần mất đi sự mới mẻ, một xu hướng du lịch mới đang âm thầm nở rộ giữa những cánh rừng rậm rạp phía Nam Trung Quốc: săn nấm hoang dã. Được ví như “trò chơi đi tìm kho báu trong tự nhiên”, hoạt động này không chỉ thu hút giới trẻ mà còn đánh thức một nhu cầu sâu thẳm: trở về với thiên nhiên, tìm kiếm trải nghiệm chân thật và nguyên sơ nhất.

Tại các tỉnh phía Nam Trung Quốc như Vân Nam, Tứ Xuyên, nơi địa hình đa dạng và khí hậu ôn hòa đã tạo điều kiện lý tưởng cho hệ sinh thái rừng nguyên sinh phát triển mạnh mẽ, mùa hè không còn là mùa cao điểm của những tour nghỉ dưỡng mà là thời điểm “vàng” cho các tour săn nấm hoang dã.
Đặc biệt, tỉnh Vân Nam được xem là “vương quốc nấm” của Trung Quốc với khoảng 900 loài nấm hoang dã, trong đó có nhiều loài quý hiếm như nấm tùng nhung, nấm gan bò vàng, nấm bụng dê, và nấm trứng cá hồi. Từ tháng 6 đến tháng 9, các khu rừng tại đây như tỉnh lộ Puer, Tây Song Bản Nạp hay Côn Minh trở nên sống động hơn bao giờ hết khi hàng đoàn du khách trẻ mang giày trekking, găng tay và giỏ mây đổ về rừng để... tìm nấm.

Các tour săn nấm hiện nay được tổ chức bài bản, thường kéo dài từ 5 đến 6 giờ, do các hướng dẫn viên địa phương am hiểu thảo dược và sinh vật rừng dẫn dắt. Chuyến đi không đơn thuần là hái nấm mà còn là một lớp học sinh động về thực vật học, phân biệt các loại nấm ăn được – nấm độc, hiểu cách nhận biết nấm theo tán cây, đất đai, khí hậu.
Một tour săn nấm trung bình có giá khoảng 298 nhân dân tệ (gần 1 triệu đồng), bao gồm phí hướng dẫn, dụng cụ cơ bản và bữa trưa dã ngoại – nơi du khách có thể thưởng thức chính “chiến lợi phẩm” mà mình thu hoạch được, dưới sự chế biến của đầu bếp bản địa. Nhiều nơi còn kết hợp cả lớp nấu ăn ngoài trời, tạo thành combo “3 trong 1”: đi bộ – khám phá – ẩm thực.

Hoạt động săn nấm đã mang đến nguồn thu đáng kể cho cộng đồng dân cư bản địa. Theo thống kê không chính thức tại Vân Nam, có những người dân vùng sâu vùng xa kiếm được hơn 100.000 tệ mỗi mùa (tương đương hơn 300 triệu đồng), nhờ việc thu hoạch nấm và bán cho các nhà hàng cao cấp hoặc du khách.
Ngoài ra, mô hình du lịch này đang được xem là hướng phát triển du lịch cộng đồng bền vững, giúp gắn kết giữa bảo tồn thiên nhiên và phát triển kinh tế. Thay vì khai thác du lịch ồ ạt, săn nấm tạo ra giá trị nhờ tri thức bản địa, kỹ năng sống trong rừng và khả năng giáo dục cộng đồng về môi trường.

Tuy hấp dẫn, nhưng săn nấm không phải là hoạt động phù hợp với tất cả mọi người. Chính quyền địa phương đã nhiều lần cảnh báo về nguy cơ ngộ độc do nhầm lẫn nấm độc, đặc biệt là các du khách thiếu kinh nghiệm hoặc cố gắng săn nấm một mình không có người hướng dẫn.
Một số trường hợp đáng tiếc đã xảy ra trong các năm trước khi du khách ăn thử nấm tại chỗ hoặc mang về chế biến không đúng cách. Để giảm thiểu rủi ro, nhiều tour yêu cầu người tham gia ký cam kết không ăn nấm lạ và phải tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của chuyên gia.
Ngoài ra, điều kiện thời tiết và địa hình rừng núi ẩm ướt, trơn trượt cũng là thách thức lớn. Trang phục phù hợp, giày chuyên dụng và thuốc chống côn trùng là những vật dụng không thể thiếu cho hành trình này.

Trước sự bùng nổ của công nghệ và cuộc sống thành thị đầy áp lực, giới trẻ Trung Quốc – đặc biệt là thế hệ Gen Z – đang tìm kiếm những trải nghiệm chậm, thật và có tính cá nhân hóa cao. Du lịch săn nấm mang đến đúng điều đó: một hành trình đơn độc trong rừng, tách khỏi sóng điện thoại, chỉ còn lại tiếng bước chân, mùi đất ẩm, và cảm giác chiến thắng khi phát hiện một loài nấm quý.
Ngoài ra, yếu tố “check-in sinh thái” cũng khiến trải nghiệm này trở nên rất được ưa chuộng trên mạng xã hội. Từ những tấm hình tay cầm nấm tươi mọc giữa tán rừng đến video quay cảnh chế biến bữa ăn với nấm rừng – tất cả tạo nên một trào lưu sống xanh, gần gũi với thiên nhiên nhưng vẫn cá tính, sáng tạo và thu hút hàng triệu lượt xem.

Ngoài Vân Nam, Tứ Xuyên cũng là tỉnh thành có các tour săn nấm phát triển mạnh. Với địa hình núi non trùng điệp và khí hậu ẩm mát, vùng Aba, Mân Xuyên hay các khu bảo tồn như Nga My Sơn đều có tiềm năng lớn để tổ chức các tour trải nghiệm kết hợp dã ngoại.
Các địa phương này cũng đồng thời quảng bá các loại nấm đặc sản như nấm mỡ, nấm hương đen, nấm đầu khỉ hay nấm thông – những nguyên liệu quý giá trong ẩm thực và y học cổ truyền Trung Quốc.